DOI:
        10.1055/s-00000134
      
      
        Diabetologie und Stoffwechsel
      
      
        
          
            Ausgabe S 02 ·
           Volume 7 ·
           Oktober 2012
            
          
           DOI: 10.1055/s-002-24044 
          
          
          
  
    
      
    
  
  
        
        
  
  
  
  
    
  
  
  
    
  
  
  
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
      
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
    
  
  
    
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
  
        
          
            
              
              
              
                
                  
                    
                    
                      
                          
                          
                            
                            Vorwort
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S83
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Kellerer, M.; 
              
            
          
            
              
              Matthaei, S.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                            
                            DDG Praxisempfehlung
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S84
      
    
  
  
  
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S99
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Hasslacher, C.; 
              
            
          
            
              
              Wolf, G.; 
              
            
          
            
              
              Kempe, P.; 
              
            
          
            
              
              Ritz, E.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S103
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Hammes, H. P.; 
              
            
          
            
              
              Lemmen, K. D.; 
              
            
          
            
              
              Bertram, B.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S108
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Behrens, M.; 
              
            
          
            
              
              Dörr, R.; 
              
            
          
            
              
              Eckert, S.; 
              
            
          
            
              
              Stratmann, B.; 
              
            
          
            
              
              Tschöpe, D.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S113
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Böhm, B. O.; 
              
            
          
            
              
              Dreyer, M.; 
              
            
          
            
              
              Fritsche, A.; 
              
            
          
            
              
              Füchtenbusch, M.; 
              
            
          
            
              
              Gölz, S.; 
              
            
          
            
              
              Martin, S.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S124
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Matthaei, S.; 
              
            
          
            
              
              Bierwirth, R.; 
              
            
          
            
              
              Fritsche, A.; 
              
            
          
            
              
              Gallwitz, B.; 
              
            
          
            
              
              Häring, H.-U.; 
              
            
          
            
              
              Joost, H.-G.; 
              
            
          
            
              
              Kellerer, M.; 
              
            
          
            
              
              Kloos, C.; 
              
            
          
            
              
              Kunt, T.; 
              
            
          
            
              
              Nauck, M.; 
              
            
          
            
              
              Schernthaner, G.; 
              
            
          
            
              
              Siegel, E.; 
              
            
          
            
              
              Thienel, F.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S130
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Hauner, H.; 
              
            
          
            
              
              Buchholz, G.; 
              
            
          
            
              
              Hamann, A.; 
              
            
          
            
              
              Husemann, B.; 
              
            
          
            
              
              Koletzko, B.; 
              
            
          
            
              
              Liebermeister, H.; 
              
            
          
            
              
              Wabitsch, M.; 
              
            
          
            
              
              Westenhöfer, J.; 
              
            
          
            
              
              Wirth, A.; 
              
            
          
            
              
              Wolfram, G.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S136
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Kulzer, B.; 
              
            
          
            
              
              Albus, C.; 
              
            
          
            
              
              Herpertz, S.; 
              
            
          
            
              
              Kruse, J.; 
              
            
          
            
              
              Lange, K.; 
              
            
          
            
              
              Lederbogen, F.; 
              
            
          
            
              
              Petrak, F.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S143
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Morbach, S.; 
              
            
          
            
              
              Müller, E.; 
              
            
          
            
              
              Reike, H.; 
              
            
          
            
              
              Risse, A.; 
              
            
          
            
              
              Rümenapf, G.; 
              
            
          
            
              
              Spraul, M.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S152
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Neu, A.; 
              
            
          
            
              
              Beyer, P.; 
              
            
          
            
              
              Bürger-Büsing, J.; 
              
            
          
            
              
              Danne, T.; 
              
            
          
            
              
              Etspüler, J.; 
              
            
          
            
              
              Heidtmann, B.; 
              
            
          
            
              
              Holl, R. W.; 
              
            
          
            
              
              Karges, B.; 
              
            
          
            
              
              Kiess, W.; 
              
            
          
            
              
              Knerr, I.; 
              
            
          
            
              
              Kordonouri, O.; 
              
            
          
            
              
              Lange, K.; 
              
            
          
            
              
              Lepler, R.; 
              
            
          
            
              
              Marg, W.; 
              
            
          
            
              
              Näke, A.; 
              
            
          
            
              
              Petersen, M.; 
              
            
          
            
              
              Podeswik, A.; 
              
            
          
            
              
              Stachow, R.; 
              
            
          
            
              
              von Sengbusch, S.; 
              
            
          
            
              
              Wagner, V.; 
              
            
          
            
              
              Ziegler, R.; 
              
            
          
            
              
              Holterhus, P. M.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S163
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Zeyfang, A.; 
              
            
          
            
              
              Bahrmann, A.; 
              
            
          
            
              
              Wernecke, J.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S170
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Kemmer, F. W.; 
              
            
          
            
              
              Halle, M.; 
              
            
          
            
              
              Stumvoll, M.; 
              
            
          
            
              
              Thurm, U.; 
              
            
          
            
              
              Zimmer, P.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S174
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Kleinwechter, H.; 
              
            
          
            
              
              Schäfer-Graf, U.; 
              
            
          
            
              
              Bührer, C.; 
              
            
          
            
              
              Hoesli, I.; 
              
            
          
            
              
              Kainer, F.; 
              
            
          
            
              
              Kautzky-Willer, A.; 
              
            
          
            
              
              Pawlowski, B.; 
              
            
          
            
              
              Schunck, K.; 
              
            
          
            
              
              Somville, T.; 
              
            
          
            
              
              Sorger, M.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S185
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Kleinwechter, H.; 
              
            
          
            
              
              Schäfer-Graf, U.; 
              
            
          
            
              
              Bührer, C.; 
              
            
          
            
              
              Hösli, I.; 
              
            
          
            
              
              Kainer, F.; 
              
            
          
            
              
              Kautzky-Willer, A.; 
              
            
          
            
              
              Pawlowski, B.; 
              
            
          
            
              
              Schunck, K.; 
              
            
          
            
              
              Somville, T.; 
              
            
          
            
              
              Sorger, M.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                            
                            DDG Praxisempfehlungen
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S88
      
    
  
  
  
    
    
    
      
    
    
      
        
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
            
              
            
          
          
          
            
              
              Ziegler, D.; 
              
            
          
            
              
              Keller, J.; 
              
            
          
            
              
              Maier, C.; 
              
            
          
            
              
              Pannek, J.: 
              
            
          
      
    
    
    
    
      
      
        
      
      
        
        
        
      
    
    
      
    
    
    
    
    
    
    
      
    
   
                      
                          
                          
                            
                            Gesundheits-Pass Diabetes
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S192
      
    
  
  
  
                      
                          
                          
                            
                            DIfE – Der deutsche Diabetes-Risiko-Test® (DRT)
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S193
      
    
  
  
  
                      
                          
                          
                            
                            Der deutsche Risiko-Fragebogen FINDRISK
                          
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                            
                          
                          
                          
                          
  
  
    
      
        S196